ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΣΚΕΨΗΣ & ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΥΣ ΓΡΑΦΙΣΤΕΣ
Το τρένο της μεγάλης
φυγής στο μέλλον
ΤΟ ΦΑΝΖΙΝ κριέιτιβ*
ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑ ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ
ΑΣΦΑΛΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ, ΣΤΟ ΑΓΡΙΟ ΤΟΠΙΟ
ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ.
Τα βαγόνια του τρένου μου είναι γεμάτα από δημιουργικά, ανήσυχα μυαλά και καλλιτεχνικούς χαρακτήρες, που αναζητούν την απόδραση από το σκοτεινό τοπίο
του αβέβαιου μέλλοντος
της ύπαρξής τους ως επαγγελματίες γραφίστες,
υπό την απειλή των ρομπότ (και όχι μόνο).
Αυτό το τρένο έχει έναν μόνο τελικό προορισμό: να βοηθήσει τους «επιβάτες» του να αναπτερώσουν το ηθικό τους, να εξελίξουν περισσότερο τις δεξιότητές τους και να θωρακίσουν καλύτερα τις άμυνές τους, ώστε να βγουν νικητές στον επερχόμενο πόλεμο όχι μόνο με την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά και απέναντι στα εκατοντάδες άλλα καθημερινά προβλήματα που μαστίζουν τον κλάδο.
Το φανζίν κριέιτιβ* θα ανιχνεύει όλες τις ασφαλείς διαδρομές με τον καλύτερο τρόπο, που μόνο ο ανθρώπινος νους μπορεί να χαράζει και να εφευρίσκει όταν έρθει η στιγμή για την επιβίωση.
Αναμφίβολα, σε κάθε στάση του τρένου, θα δίνονται επικές μάχες: ή εμείς (οι πολυμήχανοι και ενσυναίσθητοι γραφίστες), ή αυτοί (τα «ρομποτάκια»).
Γι’ αυτό, όσο πιο πολλοί είμαστε πάνω στα βαγόνια του τρένου, τόσο περισσότερες θα είναι οι νέες ιδέες, που ενωμένες, θα οδηγήσουν στη μεγάλη φυγή μας προς τα εμπρός.
Το συναρπαστικό ταξίδι στο μέλλον της γραφιστικής τέχνης ξεκινά τώρα!
Από την κόλλα, το χαρτί και το κοπίδι, στο "κλικ"
Από τη δεκαετία του ’80 μέχρι σήμερα βρίσκομαι πάνω σ’ αυτό το τρένο, που με έχει ταξιδέψει στις πιο συναρπαστικές διαδρομές των γραφικών τεχνών -από τα κασέ με το μολύβι έως την τυπογραφία, και από την σελιδοποίηση εφημερίδων σε μιλιμετρέ έως την γραφιστική DTP στις εκδόσεις και τη διαφήμιση.
Ήμουν εκεί όταν τυπώθηκε το πρώτο φύλλο της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» από το ασπρόμαυρο μεγάλο σχήμα, σε έγχρωμο ταμπλόιντ (μιας πρωτοπόρας τεχνολογίας στον ελληνικό χώρο του σχεδιασμού και των εκτυπώσεων, την οποία είχε λανσάρει ένα χρόνο πριν το «Έθνος»).
Αργότερα, ήμουν μέσα στη «Γραμμή», όταν στήθηκε η πρώτη μεγάλη «ελληνική αυτοκρατορία» έκδοσης εφημερίδων και ιλουστρασιόν περιοδικών.
Κάπου στο ενδιάμεσο, βρισκόμουν και στο δικό μου προσωπικό, δημιουργικό «βαγόνι» της διαφήμισης και των ειδικών εκδόσεων. Και λίγο μετά, έγινε το «Κλικ»: ένα περιοδικό, που συνεπικουρούσης της ολοένα και εξελισσόμενης γραφιστικής τεχνολογίας ταρακούνησε τα δεδομένα, ανοίγοντας καινούργιες δημιουργικές, επικοινωνιακές και, πρωτίστως, εμπορικές διαδρομές για εκατοντάδες λάιφ στάιλ περιοδικά τα επόμενα χρόνια -χρόνια όμορφα, δημιουργικά και κερδοφόρα για πάρα πολλούς γραφίστες).
Α, ναι! Παράλληλα, σε όλα τα πολυπληθή βαγόνια του τρένου γραφικών τεχνών εγκαταστάθηκε σιγά-σιγά και το ίντερνετ. Ήταν το «ουάου!» του τι μέλλει γενέσθαι...
Παρεμπιπτόντως, τα «επαναστατικά» ψηφιακά προγράμματα σχεδιασμού, εικονογράφησης και επεξεργασίας εικόνας (με την αρωγή και του ίντερνετ) ήταν αυτά που οδήγησαν σε ραγδαία αναβάθμιση του επαγγέλματος ενός τυπικού μακετίστα και σελιδοποιού (εφημερίδων, περιοδικών και πάσης φύσεως εντύπων) της προηγούμενης εποχής, σε αυτό που σήμερα ονομάζουμε «γραφίστα» και «art director». Ήταν, με λίγα λόγια, η εποχή (μέσα της δεκαετίας του ’90 και μετά) που μεταμόρφωσε κάθε δημιουργικό και αισθητικά ψαγμένο «τεχνίτη» της σελιδοποίησης, σε ακριβοπληρωμένο «καλλιτέχνη» των ΜΜΕ και της διαφήμισης.
Το πάρτι τελείωσε με μια δυνατή -digital- «καρπαζιά»
Εδώ και μια δεκαπενταετία, η ταχύτατη επέλαση των δωρεάν ηλεκτρονικών Μέσων (όταν, δηλαδή, το «ουάου!» της πρώτης εμπειρίας με το ίντερνετ κατέληξε σε ένα «αμάν!») οδήγησαν την βιομηχανία των εκδόσεων και των εντύπων γενικότερα, σε μια τρομακτικά ραγδαία πτώση, έως και οριστική εξαφάνιση. Εξ αυτού, επήλθε και η σταδιακή εξολόθρευση των γραφιστών –τουλάχιστον, όσον αφορά στις διαρκώς μειούμενες θέσεις εργασίας και στην σταδιακή κατρακύλα των αμοιβών.
Παρ’ όλα αυτά, σήμερα, είμαι ακόμη πάνω στο τρένο.
Και η απόδειξη είναι η έκδοση αυτού του ψηφιακού φανζίν
-με τον τίτλο κριέιτιβ*.
Το μόνο που με φοβίζει είναι πως βλέπω να έρχεται κατά πάνω μου ένα άλλο τρένο με ιλιγγιώδη ταχύτητα, στην ίδια σιδηροτροχιά: είναι ένα σούπερ-τρένο χωρίς επιβάτες, με την ονομασία Artificial Intelligence και μηχανοδηγό ένα ρομπότ: μια τερατώδης κατασκευή, που στο πέρασμά της διαλύει σαν οδοστρωτήρας όσους γραφίστες κατάφεραν να επιβιώσουν τα τελευταία δέκα χρόνια –ακόμη και εκείνους που βρέθηκαν στο πρώτο βαγόνι του δικού μου τρένου, μιας και εξελίχθηκαν επαγγελματικά ως web designers.
Αλλά ως ένας άλλος πολυμήχανος Οδυσσέας της γραφιστικής τέχνης, και με εμπειρία δεκαετιών στην πλάτη, εξακολουθώ να είμαι αισιόδοξος για τον εξής λόγο: ανακάλυψα τον τρόπο με τον οποίο το δικό μου τρένο, έστω και την τελευταία στιγμή, θα έχει τη δυνατότητα να μπει σε μια παρακαμπτήρια τροχιά, αποφεύγοντας την θανατηφόρα σύγκρουση με το θηριώδες σούπερ-τρένο.
Όσο είμαι κριέιτιβ*
δεν φοβάμαι τίποτα!
Τις δυο τελευταίες δεκαετίες, παρατηρώντας τις διαδρομές και τις στάσεις μέσα από το βαγόνι του τρένου μου, ανακάλυπτα ότι υπήρξε μια τόσο γρήγορη αλλαγή στις γενιές των γραφιστών, που αντιλαμβανόμουν πως ήταν δημιουργικά πεπερασμένοι με το πραγματικό αντικείμενο του επαγγέλματος. Και, δυστυχώς, αυτός ο κύκλος ανανέωσης της ...ασυνάφειας με την γραφιστική τέχνη συνεχίζεται διαρκώς μέχρι τώρα που μιλάμε, οδηγώντας πολλούς γραφίστες (νέους αλλά και παλαιότερους) να μην έχουν έναν πυρήνα ταυτόσημης σκέψης, έναν πυλώνα στήριξης, μια πηγή έμπνευσης και ένα κανάλι προβολής των δεξιοτήτων τους στη σύγχρονη βιομηχανία γραφιστικής.
Γι’ αυτό, το καλύτερο που μπορούσα να κάνω αυτή τη δεδομένη στιγμή ήταν να χρησιμοποιήσω τον ψηφιακό κόσμο για τη δημιουργία ενός «πιλοτικού» φανζίν,
(ένα νέο, προσωπικό μου βαγόνι στο ίδιο -πάντα- τρένο).
Δημιούργησα το κριέιτιβ* αφενός ως μια προσωπική μου επιθυμία για χρηστική ενημέρωση πάνω σε προβληματισμούς και λύσεις για την ενδυνάμωση και ανάπτυξη της τέχνης μας -τόσο σε δημιουργικό, όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο-, και αφετέρου, στην προβολή της δουλειάς όλων όσων ασχολούνται με την γραφιστική και την εικονογράφηση σε όλα τα επίπεδα της σύγχρονης αγοράς ΜΜΕ και Διαφήμισης.
Αυτό τον τρόπο οραματίστηκα για να υπερκεράσω
την απειλή της AI απέναντι στην αυθεντική γραφιστική τέχνη, αν και γνωρίζω εκ των προτέρων, πως η ρομποτική
σούπερ-ταχεία αμαξοστοιχία της τεχνητής νοημοσύνης
θα συνεχίσει το ταξίδι της, σφυρίζοντας αδιάφορα.
Υστερόγραφο:
Το κριέιτιβ* είναι ένα φανζίν ενημερωτικό, συμβουλευτικό και ανοιχτό σε όλους τους δημιουργούς της γραφιστικής τέχνης. Και ακριβώς επειδή είναι μια πιλοτική προσπάθεια, προσκαλώ όσες και όσους επιθυμούν να ανέβουν στο «τρένο», να εμπλουτίσουν τα «βαγόνια» του με μια εμπεριστατωμένη και χρηστική αρθρογραφία, που θα επικεντρώνεται στους προβληματισμούς και τις δημιουργικές σκέψεις τους για το παρόν και το μέλλον της γραφιστικής τέχνης.
Μαζί με την υπογραφή κάθε δημοσιευόμενου κειμένου στο κριέιτιβ*, κάθε αρθρογράφος-συνεργάτης, θα έχει την ευκαιρία να προβάλλει το portfolio του μέσω των προσωπικών του διαδικτυακών συνδέσμων.
Νίκος Αγάθος
Γραφίστας, σκιτσογράφος, εικονογράφος,
δημιουργός κόμικς, συγγραφέας, εκδότης,
τεχνικός σύμβουλος προβολής και επικοινωνίας